Kitaba Dair Akılda Kalanlar: Sanat 101

Tümay Solak
3 min readMay 23, 2021

101 serisi kitaplara dönüş yaptığım bir hafta sonundan daha herkese merhabalar… Geçtiğimiz aylarda hatırlarsanız 101 serisine dair Yatırım, Müzakere, Yönetim ve Ekonomi alanlarındaki kitapları okuyup, sizlerle paylaşmıştım… Kafamı boşaltmak istediğimde, aşina olduğum konuları okumanın bana iyi geldiğini düşünüyorum… Özellikle üniversite yıllarımda Sanat Tarihi ile Modern Sanat ve Rönesans derslerini büyük bir keyifle dinlediğimi hatırlıyorum… Acaba bu keyfi yine benzer alandaki bir kitap ile yakalayabilir miyim diye düşündüğümde, bu hafta sonu Sanat 101 isimli kitabı okumayı tercih ettiğimi söyleyebilirim… Kitaba dair sizlerle, sanatın ilkelerini ya da tarihteki önemli sanatçıların eserlerinden bahsetmeyi düşünmüyorum, onun yerine kitapta da sözü edilen bir elektrik santralinin müzeye dönüşümünden bahsedeceğim…

Bankside Elektrik Santrali

Bankside Elektrik Santrali, Londra’da, Southwark Borough of Bankside bölgesinde, Thames Nehri’nin güney kıyısında yer almaktadır. 1891'den 1981 yılına kadar kadar elektrik üretmiş, ardından hizmet dışı bırakılmıştır. Başlangıçta santralin kömür kullanarak elektrik üretmesi planlanmıştı, ancak bölgedeki kirlilik seviyesi, kömür depolama için gereken alan ve tek bir kaynaktan elektrik üretiminin çeşitlendirilmesi ihtiyacı nedeni ile petrole geçilmiştir. Santralin aktif olduğu dönem süresince ülkenin her yerinden elektrik ve mekanik öğrencilerinin eğitim aldıkları bir üs olarak da kullanılmıştır. 1995 yılı itibari ile de Tate Modern’in inşaatına başlanmıştır. O dönemde 221 milyon dolarlık bir bütçe ile santralin bir sanat galerisine uygun hale getirilebilmesi için 5 yıl süresince çalışmalar devam etmiştir. 2000 yılında da müze kapılarını ziyaretçilerine açmıştır.

Tate Modern

Tate Modern, santralde yer alan eski türbin salonu ile birlikte fazlasıyla geniş bir girişe sahip olması nedeniyle, büyük koleksiyonları sergilemek için ideal bir ortamı bulunmaktadır. Müze, sanat eserlerini geleneksel yöntem olan kronolojik bir sıra ile sergilemek yerine, tematik bir sergileme yöntemini kullanmıştır. Bu sergileme yöntemi dahilinde sıralama şu şekilde yapılmıştır;

  • Tarih / Bellek / Toplum
  • Çıplak / Eylem / Beden
  • Manzara / Madde / Çevre
  • Natürmort / Nesne / Gerçek Hayat

Bu yöntem sayesinde ziyaretçilerin müzeye olan dikkatleri koleksiyonlardaki kronolojik boşluklardan uzaklaştırma ve kendini diğer modern sanat müzelerinden ayrıştırma olanağı sunmuştur. İlk birkaç sene boyunca ziyaretçilerin yoğun ilgisi karşısında müzenin genişletilmesi planlanmış ve 2004 yılı itibari ile bu plan hayata geçirilmiştir. Ayrıca, 2012 yılı itibari ile de elektrik santralinden kalma üç adet petrol tankının müzeye eklenmesi ile birlikte büyük yerleştirmelere ve video gösterimlere ev sahipliği yapabilmektedir.

Hava Projesi

Son olarak da, 2003 yılında gerçekleştirilen sergiden bahsetmek istiyorum. İçlerinde en gösterişli olduğunu düşündüğüm sergi olan “Hava Projesi” kapsamında salonların içi şekerli su buharı ve yüzlerce tek renkteki ampul ile doldurularak yapay güneş ışığı elde edilmeye çalışılmıştır.

Konu ile ilgili yorumlarınızı bekliyorum, herkese iyi hafta sonları dilerim…

--

--

Tümay Solak

Innovation Process Leader at Enerjisa | Advisory Board at Enerji Analiz | Podcast Producer at Solak Media